بررسی فیلم «بیچارگان»: سفری سورئال و جسورانه
فیلم «بیچارگان» (Poor Things) ساخته‌ی یورگوس لانتیموس، یک تجربه‌ی سینمایی منحصربه‌فرد، جسورانه و به‌شدت سورئال است که تماشاگر را از همان دقایق ابتدایی با خود همراه می‌کند. این فیلم، اقتباسی آزاد از رمانی به همین نام اثر آلاسدیر گری، داستان زنی جوان به نام بلا بکستر (با بازی درخشان اما استون) را روایت می‌کند که پس از خودکشی، توسط یک دانشمند غیرمتعارف به نام دکتر گادوین بکستر (با بازی ویلم دفو) دوباره زنده می‌شود، اما با مغزی کودکانه.
داستان و روایت
«بیچارگان» سفری پرماجرا و غیرمنتظره را در پیش می‌گیرد. بلا، که در ابتدا ذهنی خام و کنجکاو دارد، به سرعت شروع به یادگیری و کشف دنیای اطراف خود می‌کند. او از محدودیت‌های محیطی که دکتر بکستر برایش تعیین کرده به تنگ می‌آید و با مردی وکیل به نام دانکن ودربورن (با بازی مارک رافالو) فرار می‌کند. این فرار، آغازی برای ماجراجویی‌های بلا در شهرهای مختلف اروپا و آشنایی او با جنبه‌های گوناگون زندگی، از لذت و آزادی گرفته تا فقر و استثمار، می‌شود. روایت فیلم، جسورانه و غیرخطی است و با استفاده از عناصر فانتزی و گروتسک، تجربه‌ای بصری و ذهنی متفاوت را برای مخاطب رقم می‌زند.
دیدگاه سورئال و جسورانه
یکی از برجسته‌ترین ویژگی‌های «بیچارگان»، دیدگاه سورئال و جسورانه‌ی یورگوس لانتیموس است. او با استفاده از طراحی صحنه‌ی خلاقانه، فیلمبرداری منحصربه‌فرد (شامل استفاده از لنزهای واید و تغییر نسبت تصویر) و فضاسازی‌های عجیب و غریب، دنیایی را خلق می‌کند که هم آشنا و هم کاملاً بیگانه به نظر می‌رسد. این جسارت در پرداختن به مضامین تابوشکنانه و نمایش بی‌پرده‌ی تکامل جنسی و فکری بلا نیز به وضوح دیده می‌شود.
طراحی صحنه و فیلمبرداری
طراحی صحنه‌ی فیلم، با رنگ‌های زنده و گاهی اغراق‌آمیز، و معماری‌های فانتزی، نقش مهمی در ایجاد حس سورئال دارد. استفاده از تکنیک‌های فیلمبرداری خاص، مانند لنزهای چشم‌ماهی، به بیننده اجازه می‌دهد تا دنیا را از دیدگاه بلا، با تمام کنجکاوی و تازگی‌اش، تجربه کند.
بازی‌ها
عملکرد بازیگران در «بیچارگان» فوق‌العاده است. اما استون در نقش بلا بکستر، اجرایی بی‌نقص و به‌یادماندنی ارائه می‌دهد. او به طرز شگفت‌انگیزی تحول شخصیتی بلا را از یک موجود ابتدایی تا یک زن مستقل و آگاه به تصویر می‌کشد. مارک رافالو نیز در نقش دانکن ودربورن، با بازی کمیک و در عین حال آسیب‌پذیر خود، یکی از نقاط قوت فیلم است. ویلم دفو نیز در نقش دکتر بکستر، با چهره‌ی زخمی و رفتارهای غیرمعمول، شخصیتی منحصربه‌فرد و تاثیرگذار را خلق کرده است.
مضامین و پیام
«بیچارگان» فراتر از یک داستان صرفاً عجیب و غریب است. این فیلم به مضامین عمیقی مانند هویت، آزادی، محدودیت‌های اجتماعی، قدرت انتخاب و تکامل فردی می‌پردازد. سفر بلا، استعاره‌ای از رهایی از قید و بندهای جامعه و یافتن خودِ واقعی است. فیلم به چالش کشیدن هنجارهای سنتی و نگاه مردسالارانه به زنان نیز می‌پردازد و دیدگاهی تازه و جسورانه را در این زمینه ارائه می‌دهد.
سبک یورگوس لانتیموس
یورگوس لانتیموس، کارگردان مشهور یونانی، با سبک خاص و منحصربه‌فرد خود شناخته می‌شود. استفاده از دیالوگ‌های گزیده و گاهی خشک، شخصیت‌های غیرمتعارف و پرداختن به موضوعات پیچیده با رویکردی تلخ و طنزآمیز، از ویژگی‌های بارز فیلم‌های اوست. «بیچارگان» نیز از این قاعده مستثنی نیست و امضای لانتیموس در تمام جنبه‌های فیلم به چشم می‌خورد.
نتیجه‌گیری
«بیچارگان» فیلمی نیست که برای همه‌ی مخاطبان مناسب باشد. سبک بصری منحصربه‌فرد، داستان غیرمعمول و پرداختن به مضامین جسورانه، ممکن است برخی از بینندگان را پس بزند. با این حال، برای کسانی که به دنبال تجربه‌ای سینمایی متفاوت، تفکربرانگیز و به‌شدت خلاقانه هستند، «بیچارگان» یک شاهکار سورئال و جسورانه است که تا مدت‌ها در ذهنشان باقی خواهد ماند. این فیلم با بازی‌های درخشان، کارگردانی استادانه و داستانی منحصربه‌فرد، جایگاه خود را به عنوان یکی از بهترین فیلم‌های سال تثبیت کرده است.
«نقد سریال «سقوط خانه آشر»: ادای دینی تاریک به ادگار آلن پو»